Tymbark
 

Położenie i charakterystyka gminy

Tymbark - położony malowniczo w kotlinie górskiej między Łopieniem (951m n.p.m.), Zęzowem (705m n.p.m.) i Górą Paproć (645m n.p.m.). Miejscowość leży na wysokości 427 m n.p.m., w odległości 10 km od Limanowej, 33 km od Nowego Sącza, 20 km od Mszany Dolnej i 78 km od Krakowa. Ma dogodne połączenia komunikacyjne PKS i PKP - przebiega tędy linia kolejowa Nowy Sącz - Chabówka. Gminę otaczają lasy i góry. Jest położona malowniczo w centralnej części Beskidu Wyspowego. Skarbem tej ziemi jest czyste środowisko i życzliwi mieszkańcy. Gmina Tymbark położona jest w zlewni górnej Wisły i w całości znajduje się w zlewni rzeki Łososiny, lewostronnego dopływu Dunajca. Powierzchnia gminy wynosi 3 264 ha. Obszar ten zamieszkuje ok. 6000 osób. W skład gminy wchodzi 5 sołectw: Tymbark, Podłopień, Piekiełko, Zamieście i Zawadka. Tymbark od zachodu graniczy z gminą Dobra, od północy z gminą Jodłownik, od północy i od wschodu z gminą Limanowa, a od południa z gminą Słopnice. Przez gminę przebiega droga krajowa o funkcji międzyregionalnej z Wadowic do Nowego Sącza i dalej w kierunku Jasła i Krosna oraz linia kolejowa obecnie o znaczeniu lokalnym Nowy Sącz - Chabówka. Od wielu lat wizytówką gminy Tymbark są wyroby owocowe znanego, nie tylko na rynku krajowym producenta soków pitnych, win owocowych i przetworów owocowo-warzywnych - Firmy Tymbark S.A. Poza tym słynna też jest w okolicy mleczarnia, której produkcja oparta jest na miejscowym naturalnym i ekologicznym surowcu. W gminie Tymbark działalność gospodarczą prowadzą również dwa duże zakłady przetwórstwa drzewnego. Wspomnieć należy także o gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska", Banku Spółdzielczym Rzemiosła, Spółdzielni Kółek Rolniczych i wielu innych mniej szych zakładach wytwórczych, handlowych i usługowych. Tymbark ma również doskonałe warunki do wypoczynku - możliwość kąpieli w rzece Łososinie, bliskość gór. 

Powierzchnia Gminy 
Powierzchnia gminy Tymbark wynosi 3.264 ha, obejmuje miejscowości: Tymbark, Podłopień, Piekiełko, Zamieście i Zawadkę. Działania Gminy zmierzają do polepszenia warunków życia mieszkańców oraz modernizacji i rozbudowy infrastruktury technicznej, sprzyjającej rozwojowi i inwestowaniu. Gmina jest otwarta na wszelkie inicjatywy i formy współdziałania z potencjalnymi inwestorami. Gmina Tymbark jest gminą wiejską. Siedziba władz gminnych znajduje się na terenie wsi Tymbark. W skład gminy wchodzi 5 jednostek administracyjnych. 

Wody powierzchniowe 

Gmina Tymbark leży w dorzeczu dwóch rzek Łososinki i Słopniczanki. Najdłuższą rzeką na tym terenie jest Łososina. Jej nazwa pochodzi od łososi, przypływających niegdyś na tarliska położone w górnym biegu Łososinki. Rzeka Łososinka jest bardzo stara, starsza nawet od nazw tutejszych wiosek i osiedli. Potoki źródłowe Łososiny wypływają z północnych stoków Jasienia i Mogielicy. Jakość zasobów rzeki Łososiny zgodnie z kontrolą jakości wód prowadzoną przez PIOŚ nie odpowiada żadnej klasie czystości w ocenie ogólnej i obecnie nie nadaje się do celów zaopatrzenia w wodę pitną. Gmina Tymbark posiada dostęp do zasobów wody powierzchniowej i podziemnej. Wielkość zasobów wód podziemnych jest trudna do określenia z uwagi na brak szczegółowego rozeznania, nie występują na tym obszarze główne zbiorniki wód podziemnych a istniejące mają znaczenie lokalne. Jakość wód podziemnych jest dobra, a wody są łatwe do uzdatniania do celów pitnych. 

Rolnictwo 
Teren gminy Tymbark ma ukształtowanie górzyste, przeważają stoki o nachyleniu od 2 do 12 stopni o różnych wystawach. Gleby na terenie gminy należą prawie w całości do kompleksu górskiego brunatnego. Są to gleby szkieletowe, brunatne oraz mady górskie. Gleby szkieletowe występują pod lasami w najwyżej położonych terenach. Przeważają gleby klasy IV i V o małej żyzności i urodzajności, trudno przepuszczalne oraz ciężkie do uprawy. Rolnictwo gminy przedstawia sobą znaczny potencjał, który w żadnym wypadku nie może być pominięty przy określaniu kierunku rozwoju gminy, a przeciwnie powinien stanowić ważny jego element. Potencjał ten to areał i istniejące środki produkcji (budynki, maszyny), a także ludzie i ich umiejętności. Czyste środowisko i zapotrzebowanie na żywność wysokiej jakości, stwarza możliwość rozwoju gospodarki rolnej z wykorzystaniem zasad rolnictwa ekologicznego. Może to wpływać na wzrost opłacalności produkcji i rozwój agroturystyki lub ekoturystyki, oraz przetwórstwa lokalnego. 

Działalność gospodarcza
Na terenie Tymbarku początki przemysłu sięgają 1927 roku, kiedy to powstała Spółdzielnia Mleczarska, funkcjonująca do dziś. Tutejsza gmina to głównie przemysł rolno-spożywczy i kolejny zakład to Spółdzielnia Owocarska, która powstała w 1936 roku. W roku 1950 Spółdzielnię upaństwowiono i powstały Krakowskie Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego w Tymbarku. Zaś w 1995 r. przedsiębiorstwo to zostało przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa i tak nadal działa. Gmina charakteryzuje się określonymi zasobami, ale także pewnymi emocjami, które oznaczają identyfikację ludności z miejscem zamieszkania - stanowi to źródło inicjatywy i przedsiębiorczości. Najważniejszym podmiotem gospodarczym na terenie gminy jest Podhalańskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Spożywczego "Tymbark" S.A. - zajmuje 3 miejsce w Polsce pod względem produkcji soków po "Hortexie" i "Fortunie", produkuje również wina owocowe, marmolady i dżemy. Największe znaczenie w rozwoju gospodarczym ma przemysł spożywczy w Tymbarku. Ponadto rozwija się działalność produkcyjno-usługowa, głównie o charakterze rzemieślniczym. 

Infrastruktura techniczna 


Sieć wodociągowa 
Woda do celów bytowo-gospodarczych dla budownictwa mieszkaniowego i drobnych usług dostarczana jest z wodociągów zbiorczych i lokalnych. Funkcjonujące na obszarze gminy wodociągi zbiorcze to: 
Wodociąg "Tymbark" oparty na ujęciach źródeł pod Hajdowską Górą /Łopień/. 
Wodociąg "Jasna- Podłopień" oparty na ujęciu wody powierzchniowej potoku Rybkowskiego i ujęciu wody powierzchniowej potoku Chochołowskiego, ze wspólnym zbiornikiem wyrównawczym i wspólnym zakładem uzdatnienia wody. 
Wodociągi te są razem spięte i obsługują wsie: Tymbark, Podłopień i przysiółek "Noworolnicy" we wsi Dobra. Wodociąg "Zawadka", zlokalizowany poza obszarem gminy, na terenie wsi Wilkowisko w gminie Jodłownik. 
Część wsi Zamieście obsługuje wodociąg lokalny oparty na ujęciach źródeł pod Górą Paproć. Pozostałe tereny Zamieścia i wieś Piekiełko posiadają własne indywidualne ujęcia w większości - studnie kopane. 

Sieć kanalizacyjna 
Na obszarze Gminy Tymbark funkcjonuje oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna o bardzo wysokim stopniu oczyszczania (2 stopnie oczyszczania biologicznego). Zlokalizowana jest nad rzeką Łososiną, na którą odprowadzane są ścieki bytowo-gospodarcze z prawie całej wsi Tymbark w ilości 400m3/dobę oraz ścieki przemysłowe z PPPS "Tymbark" S.A w ilości około 3600m3/dobę. W miejscowości Piekiełko jest mała oczyszczalnia ścieków zlokalizowana przy Szkole Podstawowej. W miejscowości Zawadka istnieje również mała biologiczno-chemiczna oczyszczalnia ścieków typu "NEBRASKA". Pozostałe ścieki powstające na terenie gminy gromadzone są w dołach wybieralnych /szambach/ i wywożone na teren oczyszczalni. 

Gospodarka odpadami 
Na terenie całej Gminy Tymbark bardzo poważnie rozbudowany jest system segregacji, zbiórki i transportu odpadów stałych z terenu gminy, z uwzględnieniem ułatwień dla mieszkańców. Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej będący zakładem budżetowym Urzędu Gminy jest wykonawcą programu gospodarki odpadami. Gmina dostarczyła w pierwszej kolejności do gospodarstw domowych kolorowe worki z informacją edukacyjną /worki z napisem ZGKiM - szkło, złom, plastik, śmieci ogólno-bytowe/. Jednocześnie dostarczono kontenery o pojemności 1100 l w ilości 240 w zestawach po cztery pojemniki w ustalonych punktach całej gminy /gniazdach/. Utwardzone stanowiska pod pojemniki na odpady stałe są odpowiednio usytuowane z możliwością dostępu dla mieszkańców. Po wstępnej segregacji odpadów przez mieszkańców, ZGKiM. dostarcza śmieci na bazę do zaadoptowanego na ten cel pomieszczenia z boksami, w których następuje wtórna segregacja uprzednio posegregowanych przez mieszkańców odpadów. Zamierzeniem nadrzędnym programu "odśmiecania" jest pozyskiwanie jak największej masy odpadów do obróbki wtórnej. Celem kompleksowego systemu segregacji, zbiórki i transportu odpadów stałych jest nie tyko ich usuwanie, ale także ich zminimalizowanie z wykorzystaniem różnych metod przeróbki odpadów i odzysku surowców wtórnych. 

Sieć telekomunikacyjna 
Przez obszar gminy przebiega droga krajowa Nr 98 Wadowice- Jordanów- Rabka-Limanowa - Nowy Sącz- Jasło oraz drogi powiatowe. Transport drogowy obsługiwany jest przez PKS oraz komunikację lokalną /minibusy/. Na obszarze gminy ważniejsze przystanki autobusowe znajdują się w Tymbarku i Zamieściu. Komunikacja zbiorowa na terenie gminy jest obsługiwana przez PKS Limanowa. Ponadto przez gminę Tymbark kursują autobusy dalekobieżne obsługiwane przez inne oddziały PKS. Komunikacja zbiorowa na terenie gminy Tymbark obsługiwana jest również przez prywatnych przewoźników /linie mikrobusów/. 

Ochrona zdrowia 
Gmina Tymbark objęta jest opieką zdrowotną przez Zespół Opieki Zdrowotnej Limanowa. Zadania lecznictwa podstawowego pełnią:
-Gminny Ośrodek Zdrowia w Tymbarku, 
-dwie prywatne apteki. 

Tekst udostępniony przez Urząd Gminy w Tymbarku

 
Telefon alarmowy 998 lub 112